Bùng nợ tín dụng đen có vi phạm pháp luật hay không?

Vay nặng lãi gần đây ngày càng trở nên phổ biến trong cuộc sống, bởi thủ tục vay nhanh chóng, không cần nhiều giấy tờ, chỉ cần dữ liệu cá nhân như photo hộ khẩu hoặc thông tin cá nhân. là có thể tiến hành vay. Hình thức này được nhiều người sử dụng ngày càng nhiều. Lợi dụng thủ tục hồ sơ vay vốn dễ dãi, nhiều người vay tìm cách “chây ì”, không trả lại số tiền đã vay. Vậy những người vay tiền bùng nợ tín dụng đen có vi phạm pháp luật hay không? Trong bài viết tiếp theo, chúng tôi sẽ giải thích nội dung này.

Căn cứ pháp lý

• Luật Các tổ chức tín dụng 2010

Tín dụng đen là gì?

Theo khoản 13 Điều 3 Luật Các tổ chức tín dụng 2010 quy định 03 loại nghiệp vụ của hoạt động ngân hàng bao gồm: nhận tiền gửi; cấp tín dụng; cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản.

Khoản 14 Điều 3 Luật Các tổ chức tín dụng 2010 quy định cấp tín dụng là việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc có hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng và các nghiệp vụ cấp tín dụng khác.

Tuy nhiên, hiện nay, không có văn bản pháp luật nào quy định cụ thể thế nào là tín dụng đen. Trên thực tế, tín dụng đen có thể hiểu là một hình thức cho vay tín dụng với lãi suất cao hơn quy định của pháp luật từ các tổ chức, cá nhân thực hiện các hoạt động cho vay tiền nhưng không đăng ký kinh doanh và không được sự cấp phép của nhà nước (còn gọi là cho vay nặng lãi). 

Lãi suất cho vay hợp pháp là bao nhiêu?

Hiện nay, các tổ chức, cá nhân cho vay áp dụng nhiều mức lãi suất cho vay khác nhau. Mức lãi suất cho vay trong giao dịch dân sự được quy định tại Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 , cụ thể:

Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.

Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. 

Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.

Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định nêu trên tại thời điểm trả nợ.

Đồng thời Điều 91 Luật Các tổ chức tín dụng 2010 cũng quy định về lãi suất cho vay như sau: 

• Tổ chức tín dụng được quyền ấn định và phải niêm yết công khai mức lãi suất huy động vốn, mức phí cung ứng dịch vụ trong hoạt động kinh doanh của tổ chức tín dụng.
• Tổ chức tín dụng và khách hàng có quyền thỏa thuận về lãi suất, phí cấp tín dụng trong hoạt động ngân hàng của tổ chức tín dụng theo quy định của pháp luật.
• Trong trường hợp hoạt động ngân hàng có diễn biến bất thường, để bảo đảm an toàn của hệ thống tổ chức tín dụng, Ngân hàng Nhà nước có quyền quy định cơ chế xác định phí, lãi suất trong hoạt động kinh doanh của tổ chức tín dụng.

Như vậy, trong giao dịch dân sự, mức lãi suất cao nhất được quy định là 20%/năm. Tuy nhiên, trong quan hệ cho vay giữa các tổ chức tín dụng và khách hàng thì lãi suất giữa các bên là thỏa thuận, trừ trường hợp theo khoản 1 Điều 13 Thông tư 39/2016/TT-NHNN , theo đó:

Tổ chức tín dụng và khách hàng thỏa thuận về lãi suất cho vay theo cung cầu vốn thị trường, nhu cầu vay vốn và mức độ tín nhiệm của khách hàng, trừ trường hợp Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có quy định về lãi suất cho vay tối đa tại khoản 2 Điều 13 Thông tư 39/2016/TT-NHNN .

Mức phạt tội cho vay nặng lãi

Theo quy định tại Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) , người phạm tội cho vay nặng lãi bị xử lý như sau:

Cho vay trong giao dịch dân sự với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

Phạm tội mà thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Bùng nợ tín dụng đen có vi phạm pháp luật hay không?

Bùng nợ tín dụng đen được hiểu đơn giản là việc một cá nhân, tổ chức đi vay tiền thông qua những hình thức vay tiền không hợp pháp với những mức lãi suất cao dẫn đến việc vượt quá khả năng chi trả, không còn khả năng để thanh toán khoản nợ đó cho những bên cho vay và có ý nghĩ sẽ không trả tiền cho những đối tượng cho vay bất hợp pháp đó. Với ý định này dường như người đi vay đang có những ý định chiếm đoạt tài sản của các đối tượng cho vay không hợp pháp và không được nhà nước công nhận.

Tuy nhiên cần phải hiểu một điều rằng, việc bùng nợ không có ý định muốn trả nợ, quỵt nợ kể cả là khoản tiền đó người cho vay đang cho người đi vay với những mức lãi suất vượt quá mức lãi suất quy định thì đó cũng được coi là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ có thể cấu thành một trong những hành vi phạm tội chiếm đoạt tài sản.

Theo quy định tại bộ luật hình sự năm 2015, được sửa đổi và bổ sung năm 2017 đã quy định về các hành vi chiếm đoạt tài sản như: 

• Người nào đi vay, đi mượn hay đi thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng, rồi sau đấy sẽ dùng các thủ đoạn gian dối hoặc là bỏ trốn, cắt đứt liên lại với bên cho vay, cho mượn, bên giao tài sản để nhằm mục đích chiếm đoạt số tiền đã nhận được 
• Người nào đi vay, đi mượn, đi thuê hay nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng, khi đến thời hạn phải trả lại tài sản cho người cho vay, cho mượn, người giao tài sản thì cố tình không trả, mặc dù có khả năng trả nhưng không trả
• Người nào vay mượn tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác nhưng sau đấy xử dụng số tài sản nhận được vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng để có thể trả được số tiền đã vay, đã mượn hoặc số tiền đã nhận được.

Thì sẽ được coi là hành vi trái pháp luật, việc thực hiện các hành vi nêu trên và chiếm đoạt số tiền của người khác với những mức tiền nhất định theo quy định của từng hành vi có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về một trong các tôi: Tội cướp tài sản; tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; tội cưỡng đoạt tài sản, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản…

Mời bạn xem thêm:

• Mẫu đơn tố cáo hành vi bạo hành gia đình
• Quy trình giao kết hợp đồng thực hiện như thế nào?
• Khoảng cách an toàn giữa các xe khi tham gia giao thông năm 2022

Thông tin liên hệ

Trên đây là bài viết Luật sư Bắc Giang tư vấn về “Bùng nợ tín dụng đen có vi phạm pháp luật hay không?”. Hy vọng bài viết có ích cho độc giả. Đội ngũ luật sư của Công ty Luật sư Bắc Giang luôn sẵn sàng lắng nghe và giải đáp mọi vướng mắc liên quan đến dịch vụ giành quyền nuôi con khi không kết hôn… của bạn. Nếu có những vấn đề nào chưa rõ cần được tư vấn thêm quý độc giả hãy liên hệ ngay tới hotline 0833.102.102 để được các chuyên gia pháp lý của Luật sư Bắc Giang tư vấn trực tiếp.

Câu hỏi thường gặp